ارائه مدلی به‏ منظور انتخاب سبد سهام در بورس اوراق بهادار تهران به‏‌وسیله تصمیم‌گیری چند‏معیاره (مطالعه موردی: 50 شرکت برتر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی.

2 دانشجوی دکتری، دانشگاه تهران.

چکیده

انتخاب سهام مناسب برای خرید و فروش مهم‌ترین موضوع سرمایه‌گذاران در بازار بورس اوراق بهادار است، از این رو ارائه مدلی که بتواند سرمایه‌گذاران را در تصمیم‌گیری کمک کند امری ضروری است. از آن‏جا که مدل‌ها و روش‌های موجود هر یک دارای مشکلاتی هستند، این تحقیق با‏توجه به شاخص‌های مؤثر در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران با استفاده از تلفیق روش TOPSIS و AHP گروهی مدلی به‏‌منظور انتخاب سبد سهام ارائه می‌کند. اطلاعات مورد نیاز 289 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران از صورت‌های مالی سال‌های 85 تا 87 جمع‌آوری و پس از تشکیل ماتریس تصمیم شرکت‌ها رتبه‌بندی می‌شوند. بر اساس نظر خبرگان، شاخص‌های اقتصادی انتخاب صنایع و سهم احصاء شد.‌‌ سرانجام صنعت بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی؛ دیگر واسطه‌گری‌های مالی؛ محصولات‏ غذایی و آشامیدنی به‏جز قند و شکر؛ استخراج ذغال سنگ؛ و سایر محصولات کانی غیرفلزی به‏‌عنوان پنج صنعت برتر شناسایی شدند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Propounding a Model for Portfolio Selection in Stock Exchange by Using of MCDM (Case Study: 50 Better Companies)

نویسندگان [English]

  • Alireza Motameni 1
  • Alireza Sharifi Salim 2
1 Associate Professor, Shahid Beheshti University.
2 PhD student, Tehran University.
چکیده [English]

 Decision making about the selection of shares for buying and selling for more return acquisition is the most important subject for investors in stock exchange market. Many of investors buy shares based on market gossips and informal news.As each of the existing models such as technical method, fundamental method, Markowitz model, sharp model and arbitrage model has it's own problem in use, this research gives a model for choosing portfolio regarding effective indices on investors decision making by composing the TOPSIS and GAHP techniques. A questionnaire was prepared by using Delphi method and was distributed to 30 persons of the experts of stock exchange market to identify significant indices for investors. Economical indices for choosing the industry including selling growth, profit margin growth, average return, currency rate, basic metals price volatility, industrial competitive advantages, economical growth and recession and economical indices for share selection contain EPS, DPS, P/E, share price, share return, operating profit ratio, corporation management, corporation size, capital volume and technology were achieved.Necessary information and relevant amounts to each of indices were gathered from archive unit and internet site of securities and exchange organization and financial statement of companies. Then by TOPSIS technique and weighting by Shannon entropy and group AHP techniques in changing qualitative to quantitative indices (which is one of the most advantages of this method) decision matrix was composed and the priority of industry and share identified. Five superior industries were Banking, Credit and other money institutes, Investment brokers, Foods and Beverages products except candy  and sugar, coal extraction and Other Nonmetallic mineral products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Portfolio
  • Multiple criteria decision making
  • TOPSIS method GAHP
  • Shannon entropy
1. اسلامی‌بیدگلی، غلامرضا؛ تلنگی، احمد (1378). "مدل‌های برنامه‌ریزی آرمانی در انتخاب پرتفویی بهینه" تحقیقات مالی.
2. اسلامی‌بیدگلی، غلامرضا؛ هیبتی، فرشاد (1374). "مدیریت پرتفوی با استفاده از مدل شاخصی" تحقیقات مالی.
3. اصغرپور، محمد جواد (1383). " تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره"، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم.
4. باقرزاده سعید (1384). "عوامل مؤثر بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران " تحقیقات مالی، شماره 19.
5. جنانی، محمدحسن (1379). "بررسی رابطه همجمعی بین شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران و متغیرهای کلان اقتصادی". دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
6. راعی، رضا؛ چاوشی، کاظم (1382). "پیش بینی بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران"مجله تحقیقات مالی، شماره 15.
7. ساعتی، توماس‌ (1378). "تصمیم‌سازی برای مدیران"، ترجمه: دکتر توفیق، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
8. قدسی‌پور، سیدحسن (1384). "فرایند تحلیل سلسله مراتبی"، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ چهارم.
9. محمدی، شاپور (1383). "تحلیل تکنیکی در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله تحقیقات مالی.
10. مؤمنی، منصور (1385). "مبحث نوین در تحقیق در عملیات"، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
11. مهرگان، محمد رضا (1383). "پژوهش عملیاتی پیشرفته"، نشر کتاب دانشگاهی.
12. Deng Hepu، Chung-Hsing Yeh، Robert J. Willis (2000)،" Inter-company comparison using modified TOPSIS with objective weights"، Computers and Operations Research, 27، 963-973.
13. Hwang، Ching-Lai، yoon، Kworgsun، (1980)، Multiple attribute decision making methods and applications. A state of the Art Survey. Springer Verlag، Berlin.
14. Lee، Sang M. and Lerro A.J.(1973)،"Optimizing the Portfolio Selection for Mutual Funds"، The Journal of Finance
15. Miller، Merton H.(1999) the history of finance The Journal of Portfolio Management
16. Mulvey، John M.، Rosenbaum، Daniel P. and Shetty Bata.،(1997)، "Strategic Financial Risk Management and Operation Research"، European Journal of Operation Research.
17. Sarant Marshall and Levy, Haim، (1984), "portfolio and investment selection: theory and practice"، Prantic-Hall
18. Schwager، Jack D (1996) Schwager on Futures: Technical Analysis، Published by John Wiley and Sons
19. Sharp، Wiliam F.(1978)، "Invesments"، Prantice – Hall، Englewood Cliffs.
20. Spronk، Jaap. And Hallerbach، Winfried.(1997)" Financial Modeling: Where to go? With an illustration for Portfolio Management" European Journal of Operational Research.