نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
2
استادیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
3
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد ، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
4
دانشآموخته دکترای تخصصی مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
مقدمه و اهداف: پاسخگویی به نیاز سهامداران و سرمایهگذاران، کسب سود و درآمد و پوشش هزینههای جاری از بزرگترین اهداف هر واحد اقتصادی است. بانکها و مؤسسههای مالی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و محاسبه و درک هزینه از مهمترین فعالیتهای آنها بهشمار میرود. رشد سازمانها در دنیای رقابتی امروز نیازمند اتخاذ استراتژیهای مناسب درجهت افزایش کیفیت خدمات و محصولات و کاهش قیمت تمامشده آنها است. برای رسیدن به این هدف دراختیارداشتن ابزاری برای تحلیل هزینههای مرتبط و سیاستگذاری در زمینه بهای تمامشده خدمات و محصولات اهمیت بسزایی دارد. در عصر حاضر، شرکتهایی که از سیستم هزینهیابی سنتی استفاده میکردند، مجبور به کنارگذاری سیستم قدیمی خود و پذیرش سیستمهای هزینهیابی جدیدتر شدهاند. سیستمهای هزینهیابی سنتی عمدتاً از اندازهگیریهای حجمی برای تخصیص هزینهها استفاده میکردند؛ اما سیستمهای هزینهیابی مدرن باید پویا و انعطافپذیر باشند و امکان محاسبه انواع مختلف هزینهها از جمله محصولات، فعالیتها، کانالهای توزیع و مشتریان را با درنظرگرفتن همه تنوع و پیچیدگیهایی که مشخصکننده فرآیندهای تولید و کسبوکار مدرن هستند، فراهم کنند. در این پژوهش، مدلی برای محاسبه بهای تمامشده خدمات بانکی مبتنی بر هزینهیابی بر مبنای فعالیت طراحی و ارائه شده است.
روشها: با توجه به شاخصها و تعاریف موجود از انواع روش پژوهش، پژوهشی حاضر از نوع توسعهای-کاربردی است. با توجه به وجود عوامل مختلف تأثیرگذار بر قیمت تمامشده و اثرات غیرخطی و حلقوی آنها و درنظرگرفتن بانک بهعنوان یک سیستم پیچیده، از روش پویاییشناسی سیستمها برای مدلسازی بهره گرفته شد. از نظر گردآوری دادهها، این پژوهش از نوع توصیفی است. روشهای گردآوری دادهها، مطالعات کتابخانهای شامل بررسی منابع و مراجع موجود در زمینه هزینهیابی بر مبنای فعالیت و اصول پویاییشناسی سیستمها، شبیهسازیهای صورت گرفته در خصوص بهای تمامشده خدمات بانکی با رویکرد پویاییشناسی سیستمها و منابع دیگر اعم از کتابها، مجلات، مقالهها و پایاننامههای داخل و خارج از کشور از طریق کتابخانههای معتبر، مراکز جستوجوی اطلاعات و سایتهای معتبر است.
یافتهها: در این پژوهش مدلهای تفضیلی مربوط به دو محصول، یعنی محصول مضاربه و محصول سپرده طراحی شده است؛ سپس نمودارهای علت و معلولی و نرخ و حالت آنها رسم شده و پس از آزمون مدلها، سیاستهای پیشنهادی طراحی و مقایسه شدهاند. در این پژوهش، چهار سیاست ارتقای بهرهوری، تعدیل نیروی انسانی، بازمهندسی فرایندهای کسبوکار و مکانیزهکردن فرایندها برای بهبود رفتار سیستم پیشنهاد شده است. برای انتخاب بهترین سیاست، یعنی سیاستی که بتواند بیشترین میزان کاهش هزینهها را در دوره مشابه به دنبال داشته باشد، همه سیاستها با هم مقایسه شدند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که سیاست مبتنی بر مکانیزهشدن و بازمهندسی فرآیندها سیاست بهتری هستند؛ بنابراین سیاستگذاری عمومی بانک برای کاهش قیمت تمامشده محصولاتش میتواند ترکیبی از بازمهندسی فرایندها و بعد مکانیزه کردن آنها باشد.
نتیجهگیری: با درنظرگرفتن محیط پویای کسبوکار و بانک بهعنوان یک سیستم پیچیده که در آن متغیرهای زیادی از یکدیگر تأثیر پذیرفته و بر روی هم تأثیر میگذارند، از رویکرد پویاییشناسی سیستمها برای مدلسازی بهای تمامشده خدمات بانکی استفاده شد. نتایج شبیهسازی نشان میدهد سیاستگذاری عمومی بانک برای کاهش قیمت تمامشده محصولاتش میتواند ترکیبی از بازمهندسی فرایندها و مکانیزهکردن آنها باشد.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Modeling the Cost of Banking Services Using the Activity-Based Costing Method and System Dynamics
نویسندگان [English]
-
Ameneh Khadivar
1
-
Mohammad Reza Rostami
2
-
Arezoo Keshmiri
3
-
Samaneh Rahimian
4
1
Associate Professor, Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
2
Assistant Professor, Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
3
M.A. Student, Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
4
Ph.D., Department of IT Management, Faculty of Management, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Introduction: Meeting the needs of shareholders and investors, generating profit and income, and covering current expenses are the primary objectives of any economic entity. Banks and financial institutions are no exception, and calculating and understanding costs is one of their most critical activities. In today's competitive environment, organizations must adopt strategies that enhance the quality of services and products while reducing their costs. To achieve this, having tools for analyzing related costs and formulating cost policies for services and products is essential. Companies that previously used traditional costing systems have had to transition to newer, more dynamic, and flexible costing systems that account for various costs, including products, activities, distribution channels, and customers, reflecting the complexity of modern business and production processes. This article presents a model for calculating the cost of banking services using activity-based costing.
Methods: The research described in this article is developmental-applied. Given the various factors affecting costs and their nonlinear and cyclical effects, which render banks as complex systems, the methodology of system dynamics was used for modeling. This research is descriptive in terms of data collection methods, which included library studies reviewing sources and references on activity-based costing and systems dynamics principles, simulations concerning the cost of banking services using systems dynamics, and other sources such as books, magazines, articles, and theses from reputable libraries, information search centers, and credible websites.
Results and discussion: In this study, detailed models for two products, mudarabah and deposits, were developed. Cause-and-effect diagrams and their rates and statuses were drawn, and after testing the models, proposed scenarios were designed and compared. Four scenarios were suggested to improve system behavior: improving productivity, adjusting human resources, re-engineering business processes, and automating processes. To select the best policy—one that achieves the most significant cost reduction over a similar period—all policies were compared. The study's findings indicate that the policy of mechanization and process re-engineering is the most effective. Therefore, the bank's general policy for reducing product costs can be a combination of re-engineering and mechanizing processes.
Conclusions: Considering the dynamic business environment and banks as complex systems where many variables influence each other, the systems dynamics approach was employed to model the cost of banking services. The simulation results show that a combination of process re-engineering and automation can serve as an effective policy for reducing the cost of banking services.
کلیدواژهها [English]
-
Cost of Banking Services
-
Activity-Based Costing
-
System Dynamics
-
Process Re-engineering
-
Automation of Processes