ارائه یک مدل ریاضی چندمحصولی و چنددوره‌ای برای انتخاب و توسعه تأمین‌کنندگان پایدار (مطالعه موردی: شرکت خودروسازی زامیاد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

2 استاد، گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

10.48308/jimp.15.3.32

چکیده

مقدمه و اهداف: مدیریت زنجیره تأمین در فضای اقتصادی و رقابتی امروز، برای بسیاری از تصمیم‌گیران این حوزه چالش‌برانگیز بوده است. وجود تأمین‌کنندگان مختلف با سطوح کیفی متفاوت، هزینه‌های بالای تولیدی، هزینه‌های حمل و نقل و انتظارات از سطح کیفی محصول تولیدی باعث شده است تا تأمین‌کنندگانی وارد عرصه رقابت شوند که معیارهای قابل قبول را داشته باشند. همچنین نگاه دنیای مدرن به زنجیره تأمین از حالت سنتی آن خارج شده و معیارهای مربوط به پایداری زنجیره تأمین شامل معیارهای زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی بیشتر مورد توجه محققین این حوزه بوده است. توسعه تأمین‌کننده یک نوع همکاری بین شرکت‌های تولیدکننده و تأمین‌کننده است. هدف این مطالعه ارائه یک مدل ریاضی دومرحله‌ای برای انتخاب و توسعه تأمین‌کنندگان و بررسی عملکرد آن در شرکت زامیاد (صنعت خودروسازی) می‌باشد.
 
روش‌ها: در مرحله اول مدل ریاضی ارائه‌شده، شایستگی تأمین‌کنندگان قدیمی جهت ابقاء مورد بررسی قرار گرفته و در صورتی که فاقد حداقل امتیاز لازم جهت ورود به رقابت باشند، از ورود به مرحله دوم منع خواهند شد. سپس در مرحله دوم مدل ریاضی ارائه‌شده، تأمین‌کنندگان منتخب مشخص شده و میزان تولید هر کدام از آن‌ها در هر دوره تولیدی برنامه‌ریزی خواهد شد. امکان برنامه‌ریزی تولید برای تأمین‌کنندگان نیز در این مدل لحاظ شده و تأمین‌کننده مجاز است موجودی خود را دچار پس‌افت کند. علاوه بر برنامه‌ریزی تولید، ویژگی‌های محیط چنددوره‌ای و چندمحصولی نیز در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. مدل ریاضی پس از خطی‌سازی به دلیل عدم یکسان بودن جنس توابع هدف با استفاده از روش مجموع وزنی، تبدیل به مدلی تک‌هدفه و خطی‌سازی شده است. مدل ریاضی ارائه‌شده با استفاده از نرم‌افزار گمس حل شده است.
یافته‌ها و بحث: بر اساس نتایج بدست‌آمده، در نظرگیری محیط چنددوره‌ای دو قابلیت را به مدل اضافه نموده است: نخست، این ویژگی باعث می‌شود تا تأمین‌کننده امکان برآورده کردن تقاضا به شکل پس‌افت را داشته باشد که در این صورت هزینه‌های کلی زنجیره تأمین کاهش پیدا می‌کند. دوم، این قابلیت باعث خواهد شد تا تأمین‌کنندگان قدیمی در هر دوره تولیدی امکان توسعه خود را در تمام یا برخی از معیار‌ها داشته باشند. همچنین، محیط چندمحصولی باعث خواهد شد تا تمامی تأمین‌کنندگان امکان رقابت برای تأمین حداقل یک محصول را داشته باشند و آزادی عمل بیشتری برای انتخاب تأمین‌کنندگان وجود داشته باشد. چنانچه تأمین‌کننده‌ای بتواند در معیارهای مورد پذیرش برای یک محصول خاص، خود را توسعه دهد می‌تواند به‌عنوان کاندید انتخاب به عنوان تأمین‌کننده آن محصول در نظر گرفته شود.
نتیجه‌گیری: مدل ریاضی ارائه‌شده، با توجه به محیط چندمحصولی و چنددوره‌ای، ابزاری کارآمد برای انتخاب و توسعه تأمین‌کنندگان فراهم می‌کند و امکان تصمیم‌گیری بهینه برای شرکت‌ها را تسهیل می‌نماید. نتایج حاکی از آن است که این مدل می‌تواند هزینه‌های زنجیره تأمین را کاهش داده، عملکرد تأمین‌کنندگان قدیمی را ارتقا دهد و ورود تأمین‌کنندگان جدید به رقابت را ممکن سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Presenting a multi-product and multi-period mathematical model for sustainable supplier selection and development (Case study: Zamiad automotive company)

نویسندگان [English]

  • Neda Asili 1
  • Ebrahim Teimoury 2
1 MSc, Department of Industrial Engineering, Faculty of Industrial Engineering, University of Science and Technology, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Industrial Engineering, Faculty of Industrial Engineering, University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction and Objectives: Supply chain management in today’s economic and competitive environment has been challenging for many decision-makers. The presence of multiple suppliers with different quality levels, high production and transportation costs, and expectations regarding product quality has caused suppliers to compete based on acceptable criteria. Moreover, the modern perspective on supply chains has shifted from the traditional view, and sustainability criteria, including environmental, social, and economic factors, have received increased attention among researchers. Supplier development is a form of collaboration between manufacturers and suppliers. This study aims to propose a two-stage mathematical model for supplier selection and development and to evaluate its performance in Zamyad Company (automotive industry).
Methods: In the first stage, the competency of existing suppliers is evaluated, and those lacking the minimum required score to compete are prevented from entering the second stage. In the second stage, selected suppliers are identified, and their production quantities for each production period are planned. The model also considers production planning for suppliers, and suppliers are allowed to have backorders in their inventory. In addition to production planning, the characteristics of multi-period and multi-product environments are also taken into account. Due to the non-uniform nature of the objective functions, the mathematical model was linearized using the weighted sum method, converting it into a single-objective linear model. The model was solved using GAMS software.
Results and Discussion: The results indicate that considering a multi-period environment adds two key capabilities to the model: first, it allows suppliers to meet demand with backorders, which reduces overall supply chain costs; second, it enables existing suppliers to develop their performance across all or some criteria in each production period. Moreover, the multi-product environment allows all suppliers to compete to supply at least one product, providing greater flexibility in supplier selection. Suppliers who can improve their performance in the accepted criteria for a specific product can be considered as candidates for supplying that product.
Conclusions: The proposed mathematical model, considering multi-product and multi-period environments, provides an effective tool for supplier selection and development, facilitating optimal decision-making for companies. The results suggest that this model can reduce supply chain costs, improve the performance of existing suppliers, and allow new suppliers to enter the competitive environment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable supply chain
  • Supplier development
  • Production planning
  • Multi-product environment
  • Multi-period environment
  • Mathematical modeling

مراجع

  1. Aditi, Kannan,D ., Darbari, J. ,& Jha, P.( 2023). Sustainable supplier selection model with a trade-off between supplier development and supplier switching. Annals of Operations Research, 331, 351-392.
  2. Asnaashari, A., Gheydar-Khalajani, J., & Karimi-Gavareshki, M. (2020). Supplier development strategies: A study and review of criteria, indicators, strategies, and a proposed model (Case study of several governmental organizations). 6th International Conference on Industrial Engineering and Systems. (in Persian)
  3. Aboutorab, H., Saberi, M., Asadabadi, M. R., Hussain, O., & Chang, E. (2018). ZBWM: The Z-number extension of Best Worst Method and its application for supplier development. Expert Systems with Applications, 107, 115-125.
  4. Aditi, & Aggarwal, S. (2021). Performance-Based Supplier Selection and Order Allocation Model Incorporating Sustainable Development Strategies. In Soft Computing for Problem Solving: Proceedings of SocProS 2020, 2 (573-587). Springer Singapore.
  5. Bai, C., & Satir, A. (2020). Barriers for green supplier development programs in manufacturing industry. Resources, Conservation and Recycling, 158, 104756.
  6. Bai, C., & Satir, A. (2022). A critical content-analysis of sustainable supplier development literature and future research directions. Journal of Cleaner Production, 365, 132443.
  7. Bai, C., Govindan, K., & Dhavale, D. (2024). Optimal selection and investment-allocation decisions for sustainable supplier development practices. Annals of Operations Research, 335(1), 1-31.
  8. Barua, A., Kant, R., & Habib, M. M. (2017). A Grey-Based DEMATEL Model for Evaluating Supplier Development Criteria.
  9. Causil, O. M. M., & Morais, D. C. (2023). Food supplier sorting model for strategic supply chain sustainable development. Business Strategy and the Environment,32(7), 4103-4118.
  10. Cole, R., & Aitken, J. (2019). Selecting suppliers for socially sustainable supply chain management: post-exchange supplier development activities as pre-selection requirements. Production Planning & Control,30(14), 1184-1202.
  11. Dastyar, H., Rippel, D., Pannek, J., Thoben, K. D., & Freitag, M. (2020). A numerical study on the effects of trust in supplier development. Processes, 8(3), 300.

12.Hwang, C., & Yoon, K. ( 1981). Methods for multiple attribute decision making, Multiple attribute decision making: methods and applications a state-of-the-art survey, 58-191.

  1. Jafarian, M., Lotfi, M. M., & Pishvaee, M. S. (2021). Supplier switching versus supplier development under risk: A mathematical modelling approach. Computers & Industrial Engineering, 162, 107737.
  2. Karaer, Ö., Kraft, T., & Yalçın, P. (2020). Supplier development in a multi-tier supply chain. IISE Transactions, 52(4), 464-477.
  3. Karami, A., Fattahi, M., & Hasani., A. (2022). Sustainable Supplier Selection of Refined Products under Risk and Options Contract using Conditional Value at Risk. Journal of Industrial Management Perspective, 12, 289-323. (In Persian).
  4. Mavrotas, G. (2009(. Effective implementation of the ε-constraint method in multi-objective mathematical programming problems. Applied mathematics and computation, 213( 2), 455-465.
  5. Nasiri, A., Mansoti, A., & Mohammadi, N. (2022). Developing an integrated model for evaluation the performance of green and resiliant suppliers by combining path analysis, SWARA and Topsis decision making techniqes. Industrial Management Perspective,12(46), 227- 251. (In Persian).
  6. Paybarjay, H., Fallah Lajimi, H., & Hashemkhani Zolfani, S. (2024). An investigation of supplier development through segmentation in sustainability dimensions. Environment, Development and Sustainability, 26(6), 14369-14403.
  7. Rahayu Tukimin, W. H. W. M., Mohamed, N., Hanif, M. N., Rosdi, M., & Nordin, M. M (2019). Prioritization of Supplier Development Practices: A Fuzzy Method.
  8. 20. Seifbarghi, M. (2022). A multi-objective sustainable closed loop supplychain model consideing suppliers evaluation and using SWARA-WASPAS method. Industrial Management Perspective, 12(47), 63- 88. (In Persian).
  9. SharifAbadi, A., Mirfakhredini, H., Rash, S., & Ardekani, H. (2017). Evaluating green supplychain development programs with a gray analytical network process-based methodology. International journal of industrial engineering & Production research,28(3), 421- 432. (In Persian).
  10. Subramaniam, P. L., Iranmanesh, M., Kumar, K. M., & Foroughi, B. (2020). The impact of multinational corporations’ socially responsible supplier development practices on their corporate reputation and financial performance. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 50(1), 3-25.

23.Seif,M. (2022). A Multi-Objective Sustainable Closed Loop Supply Chain Model Considering Suppliers Evaluation and using SWARA-WASPAS Method, 12,63-88. (In Persian).

24.Sheykhizadeh,M., Ghasemi, R., Vandchali, H., Sepehri, A, &Torabi,S.(2024). A hybrid decision-making framework for a supplier selection problem based on lean, agile, resilience, and green criteria: a case study of a pharmaceutical industry. Environment, Development and Sustainability, 1-28.

  1. Torabi, S, &Tafakkori, K. (2022). Designing an Applied Approach to Support Supplier Development Decisions in Buyer-Supplier Relationship Management. The Journal of Industrial Management Perspective, 12 (46), 9-36. (In Persian).

26.Tavakkoli, G., Abbasi, M., & Ahmadi, A. (2018). Designing a supplier development model in the supply chain. International Conference on Dynamic Management, Accounting and Auditing. (in Persian)

  1. Vang, J, &Clausen, H. (2025). Grand challenges and supplier development in the Global South: why experiment with new (ethnographic) intervention research methods. The International Journal of Logistics Management.
  2. Zhou, R., Bhuiyan, T. H., Medal, H. R., Sherwin, M. D., & Yang, D. (2022). A stochastic programming model with endogenous uncertainty for selecting supplier development programs to proactively mitigate supplier risk. Omega, 107, 102542.

29.Zeleny, M. (1998).Multiple criteria decision making. Eight concepts of optimalityHuman Systems Management, 17 (2), 97-107.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار